Στην αναγκαιότητα να ξαναγίνει η παιδεία φορέας ελπίδας για τη δημοκρατική και πολιτιστική αναγέννηση της χώρας, για να αντιμετωπίζεται η μόρφωση ως αυταξία και το σχολείο ως εφαλτήριο για τη συνολική ανάπτυξη της χώρας, αναφέρθηκε ο υπουργός Παιδείας στην εφ' όλης της ύλης συνέντευξη τύπου που παραχώρησε το μεσημέρι της  Πέμπτης.

Ο κ. Φίλης παρουσίασε το χρονοδιάγραμματου Εθνικού διαλόγου και έθεσε τις προτεραιότητες για τια αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Διαβεβαίωσε ωστόσο ότι το υπουργείο δεν θα αναστατώσει την Εκπαίδευση με βιαστικές και εύκολες αποφάσεις, σε ένα τόσο ευαίσθητο και νευραλγικό θέμα, όπως είναι το θέμα της πρόσβασης των νέων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

"Στον εθνικό κοινωνικό διάλογο για την παιδεία, επιδιώκουμε να συμμετάσχουμε κόμματα, κοινωνικοί φορείς και προσωπικότητες του εκπαιδευτικού χώρου. Δεν επιδιώκουμε να επαναλάβουμε μια εσωστρεφή διαδικασία, αλλά θέλουμε μια ανοιχτή δημοκρατική αναζήτηση, προκειμένου η παιδεία να ξαναγίνει κεντρικό κοινωνικό θέμα συζητήσεων και αναζήτησης λύσεων.

Ο διάλογος θα διαρθρωθεί σε τρία επίπεδα, ώστε χωρίς συγχύσεις να επιτελείται το έργο με λειτουργικό τρόπο. Προβλέπουμε να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο.

Τα τρία επίπεδα του διαλόγου είναι:

• Συγκροτούμε την Εθνική Επιτροπή του Εθνικού Κοινωνικού Διαλόγου υπό την προεδρεία του καθηγητή Αντώνη Λιάκου και με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, καθώς και με τη συμμετοχή εκπροσώπων θεσμικών εκφράσεων της πολιτείας.
• Η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου πρόεδρος είναι ο καθηγητής Κώστας Γαβρόγλου. Στην Επιτροπή συμμετέχουν όλα τα κόμματα και μπορούν να υποδείξουν και εμπειρογνώμονες.
• Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας το οποίο ανασυστήνεταιμε Πρόεδρο τον καθηγητή Νίκο Θεοτοκά. Στο όργανο αυτό συμμετέχουν κοινωνικοί φορείς και κοινωνικοί εταίροι. Στόχος είναι σε πρώτη φάση μέχρι τις γιορτές να εντοπιστούν και να διατυπωθούν τα προβλήματα και οι προτεραιότητες και αμέσως μετά σε ομάδα συνεργασίας, αλλά και δημόσιες εκδηλώσεις, να γίνει συζήτηση για τις αναγκαίες και ρεαλιστικές λύσεις.

Σύντομα θα λειτουργήσει και ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Αναμφίβολα η οικονομική κρίση θέτει όρια. Προσφέρει ωστόσο και δυνατότητες για να γίνουν βήματα που δεν έχουν κυρίως δημοσιονομικό κόστος. Οφείλουμε να αναζητήσουμε λύσεις που θα αντιπαρατίθεται στα ξεπερασμένα στερεότυπα και αναχρονιστικές νοοτροπίες που καταδυναστεύουν την κοινωνία και ειδικότερα την εκπαίδευση.

Ο εθνικός διάλογος δεν θα περιοριστεί σε κατά τεκμήριο εξαντλημένα θέματα που έχουν προκαλέσει στο παρελθόν αντιπαραθέσεις, όπως τα αναφερόμενα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως θα ασχοληθούμε με το σύνολο της εκπαίδευσης, από τα κάτω προς τα πάνω. Από την προσχολική ηλικία, το δημοτικό και το γυμνάσιο, από την ειδική αγωγή και βεβαίως με επίκεντρο τη μορφωτική αναβάθμιση και αυτονομία του σχολείου, του λυκείου, ώστε να μη λειτουργεί ως μονόδρομος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Χωρίς βιασύνες θα αναζητηθεί νέος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια με την αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας προσαρμοζόμενης όμως στα ελληνικά δεδομένα. Ζητήματα τα οποία διατρέχουν όλη την εκπαίδευση, όπως είναι η γλωσσομάθεια. Προφανώς θα τύχουν μιας ειδικής στο πλαίσιο του διαλόγου αντιμετώπισης.

Επίσης το θέμα της ειδικής αγωγής το οποίο εξ αρχής ως κυβέρνηση το έχουμε θέσει στις προτεραιότητες για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων, όπως επίσης τα μεταπτυχιακά, αλλά και ζητήματα βελτίωσης του συστήματος των μετεγγραφών, θα αποτελέσουν ζητήματα που θα συζητηθούν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας.

Στο διάλογο κεντρική θέση έχουν οι εκπαιδευτικοί. Όχι μόνο οι φορείς τους, αλλά και ο καθένας και η καθεμιά με αδιαμεσολάβητη και άμεση συμμετοχή. Θέλουμε να ακουστεί η εμπειρία και η φωνή τους και να δημιουργηθούν νέοι όροι, ώστε να αναβαθμιστεί ο κοινωνικός ρόλος τους που τόσο έχει απαξιωθεί μέσα στη γενικότερη κρίση. Ο διάλογος είναι μονόδρομος για να αποκτήσει μεγαλύτερη αξιοπιστία η δημόσια εκπαίδευση. Για να λειτουργήσει δημοκρατικά και συνεργατικά το σχολείο, χωρίς τις ματαιώσεις που προκαλεί ο αδυσώπητος ανταγωνισμός, χωρίς τις συναισθηματικές και μαθησιακές δυσλειτουργίες και χωρίς φαινόμενα επιθετικότητας που προκαλούνται στο σχολείο από την εσωτερίκευση της κρίσης που βιώνουν οι οικογένειες. Διάλογος για  μέσα στο σύγχρονο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Ο εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την παιδεία είναι η αναγκαία συμβολή για τη διαμόρφωση ενός παράλληλου προγράμματος που θα αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κρίσης με κοινωνική μεροληψία υπέρ των ασθενέστερων και με προτεραιότητα την ανόρθωση και τη συνεχή βελτίωση του δημόσιου σχολείου. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας προς τους νέους και τις νέες.

Ελπίζουμε να ανταποκριθούμε, υποσχόμαστε πάντως να προσπαθήσουμε".

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για την αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου διαλόγου, ο κ. Φίλης απάντησε: "Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αναβάλλουμε αποφάσεις που έπρεπε να έχουν ήδη ληφθεί μέσα από συναινετικές διαδικασίες. Είμαστε στο και πέντε σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της εκπαίδευσης. Δε μπορούμε ν’ αναβάλλουμε.

Η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης ν’ αντιμετωπίσει τα προβλήματα με βάση όχι ευκαιριακές νομοθετικές λύσεις αλλά μέσα από έναν διάλογο ούτως ώστε τ’ αποτελέσματα αυτού του διαλόγου να έχουν μεγαλύτερη πολιτική εγκυρότητα και διάρκεια στο χρόνο. Δηλαδή εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας, να το πω αλλιώτικα.

Πιστεύουμε ότι η κοινωνία και αυτό είναι το σημαντικότερο, έχει αντιληφθεί ότι τα ζητήματα της εκπαίδευσης και γενικότερα της παιδείας, δεν είναι δυνατό ν’ αντιμετωπίζονται μέσα από φθηνές αντιπολιτευτικές αντιπαραθέσεις ούτε να είναι ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζονται με εύκολες λύσεις, θα έλεγα του συρμού, με ιδεολογήματα του συρμού.

Έχουμε λοιπόν καθήκον σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή που μπορεί να πάρει μια θετική στροφή η χώρα μας, να βγει σταδιακά από την κρίση, να προετοιμάσουμε λύσεις σχετικά με το θέμα της εκπαίδευσης. Όχι βιαστικά.

Θα αξιοποιήσουμε τη διεθνή εμπειρία, βεβαίως και δεν θα αναστατώσουμε την Εκπαίδευση με βιαστικές και εύκολες αποφάσεις, σε ένα τόσο ευαίσθητο και νευραλγικό θέμα όπως είναι το θέμα της πρόσβασης των νέων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αλλά είμαστε υποχρεωμένοι ένα θέμα στο οποίο βλέπει κανείς ότι συμποσούνται αντιθέσεις και προσδοκίες, ματαιώσεις και ελπίδες ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας, ένα θέμα το οποίο δεν λύνεται από μόνο του αλλά ως αποτέλεσμα μιας συνολικής αλλαγής από τα κάτω, της λειτουργίας του σχολικού συστήματος, δεν μπορεί να το αφήσουμε έξω από το διάλογο, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Στην ώρα του, χωρίς βιασύνες και χωρίς αναστάτωση".