Ημερίδα προβληματισμού του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 9 Μαρτίου στο υπουργείο, με θέμα την Πρώιμη Παρέμβαση σε Μαθησιακά Προβλήματα παρουσία του υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Νίκου Φίλη.

Τα βασικά συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η συζήτηση είναι τα εξής:

Η πρώιμη παρέμβαση εξελίσσεται σήμερα με γοργούς ρυθμούς στις περισσότερες προηγμένες χώρες με τη συνεργασία πολλών ειδικών από το χώρο της υγείας, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής πολιτικής, της οικονομίας, της παιδικής και της οικογενειακής ανάπτυξης.

Η πρώιμη ανίχνευση των διαταραχών της ανάπτυξης και η έγκαιρη αντιμετώπιση των εμποδίων μάθησης, σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία, έχει πολλαπλά οφέλη

• Για τα ίδια τα παιδιά, τα οποία εξελίσσονται πολύ καλά σε γνωστικό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο, αφού πολλάκις επιτυγχάνουν την πλήρη ενσωμάτωσή τους ακόμα και στο τυπικό πρόγραμμα εκπαίδευσης.
• Για τους γονείς τους, οι οποίοι λαμβάνοντας την κατάλληλη συμβουλευτική υποστήριξη αφενός δεν αισθάνονται αβοήθητοι και αφετέρου γίνονται αποτελεσματικότεροι στην επικοινωνία τους με το παιδί και την υποστήριξή του.
• Για το σχολείο, το οποίο θα υποδεχθεί μαθητές με γνωστική ετοιμότητα και επομένως θα έχει ευκολότερο έργο και καλύτερα αποτελέσματα.

Η αναγνώριση παιδιών που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για εμφάνιση αναπηρίας και ειδικών αναγκών σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να γίνει σήμερα από τις πρώτες ημέρες της ζωής τους. Όμως, η ελληνική και διεθνής εμπειρία αποκαλύπτει ότι όσο μικρότερη είναι η ηλικία του παιδιού τόσο λιγότερο αποτελεσματικές μεθόδους διαθέτουμε για την αναγνώριση και την έγκαιρη αντιμετώπιση των δυσκολιών του.

Έχει διεθνώς αποδειχθεί ότι οι πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις είναι οι συστημικές, στηρίζοντας το σύστημα της οικογένειας και του σχολείου. Σε αυτό το πλαίσιο, σημαντικά βήματα αποτελούν η σωστή ενημέρωση και πληροφόρηση της οικογένειας και στη συνέχεια η κατάρτιση του υποστηρικτικού πλαισίου που περιλαμβάνει παρεμβάσεις εξατομικευμένες στις πολιτισμικές συνθήκες όπου ζει το παιδί.

Βασικοί παράγοντες επιτυχίας των προγραμμάτων Πρώιμης Παρέμβασης είναι :

• Η χρονική στιγμή που αρχίζει η παρέμβαση, η άμεση συμβουλευτική υποστήριξη και η εμπλοκή των γονέων και όλης της οικογένειας και
• Η διεπιστημονική διάγνωση και αντιμετώπιση του προβλήματος, με τη συνεργασία διαφόρων ειδικών από το χώρο της ιατρικής, της εκπαίδευσης, της ψυχολογίας και της κοινωνικής εργασίας

Τα μοντέλα αποτελεσματικής Πρώιμης Παρέμβασης οφείλουν να απαντούν στις σημερινές κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες, να είναι πολυπαραγοντικά, συστημικά και να περιλαμβάνουν ενδυνάμωση και εκπαίδευση των γονέων και ενταξιακές πρακτικές στο πλαίσιο του σχολείου και της κοινότητας. Βασικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Πρώιμης Παρέμβασης μπορεί να παίξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση με την ενδυνάμωση των δομών κοινωνικής πρόνοιας αφού αποτελεί το πλέον προσιτό και προσβάσιμο σημείο αναφοράς για τον πολίτη-γονιό.