Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 3/19-01-2017 του Δ.Σ) το ΥΠ.Π.Ε.Θ εγκρίνει και υλοποιεί εκπαιδευτικό πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής της παιδαγωγικής Φρενέ (Freinet) στα δημόσια σχολεία από εθελοντές/ντριες εκπαιδευτικούς των Δημοτικών και Γυμνασίων της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Αττικής, με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Στο πρόγραμμα αυτό συνεργάζονται Τμήματα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, το διεθνές δίκτυο του «Κινήματος του Μοντέρνου Σχολείου» (FINEM) και το ελληνικό του τμήμα, η παιδαγωγική ομάδα για τη διάδοση της παιδαγωγικής Φρενέ στην Ελλάδα «Το Σκασιαρχείο - Πειραματικοί ψηλαφισμοί για ένα σχολείο της κοινότητας», που κατέθεσε και τη σχετική πρόταση.

Οι παραπάνω φορείς έχουν αναλάβει και την επιστημονική καθοδήγηση του προγράμματος. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι επιθυμούν να εφαρμόσουν στην τάξη τους τη συνεργατική μάθηση με την παιδαγωγική Φρενέ.

Θα υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις σε διάστημα δύο σχολικών ετών, από τον Μάρτιο του 2017 έως τον Ιούνιο του 2018, με συνολική διάρκεια τρία τετράμηνα.

Στην πρώτη φάση θα γίνει εισαγωγική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που θα συμμετάσχουν, θα ακολουθήσει εφαρμογή της παιδαγωγικής Φρενέ σε πιλοτικές τάξεις και σχολεία με την υποστήριξη των υπευθύνων του προγράμματος, και στην τρίτη φάση θα γίνει απολογισμός και διάχυση των αποτελεσμάτων της πιλοτικής εφαρμογής. Η συνολική διάρκεια της επιμόρφωσης θα είναι 120 ώρες

Οι επόμενοι κύκλοι επιμόρφωσης, μετά την 1η εφαρμογή, θα γίνουν και με πολλαπλασιαστές-τριες που θα προκύψουν από τον πρώτο κύκλο. Στο πλαίσιο αυτό καλούνται οι εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που επιθυμούν να λάβουν μέρος στο Πιλοτικό Πρόγραμμα, να δηλώσουν συμμετοχή μέχρι τις 13/02/2017 συμπληρώνοντας αίτηση και αποστέλλοντάς τη  στην ηλεκτρονική διεύθυνση (freinet@iep.edu.gr). Η φόρμα της αίτησης θα είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π., σε ειδικό χώρο αφιερωμένο στο συγκεκριμένο πιλοτικό πρόγραμμα.

Για την επιλογή των εκπαιδευτικών που θα συμμετάσχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα θα ληφθούν υπόψη τα εξής:

α) η συμμετοχή περισσότερων εκπαιδευτικών ανά σχολική μονάδα, επειδή εκτιμάται ότι αυτό θα συμβάλει στη δημιουργία κατάλληλου συνεργατικού κλίματος για τη λειτουργία όχι μόνο της τάξης αλλά και του σχολείου ως κοινότητας,

β) η προηγούμενη εμπειρία από επιμορφώσεις και εφαρμογές της παιδαγωγικής Φρενέ και

γ) η αιτιολόγηση της πρόθεσής τους να παρακολουθήσουν το Πιλοτικό Πρόγραμμα, όπως αυτή θα εκτίθεται στην αίτησή τους.

Τα ονόματα των συμμετεχόντων θα έχουν ανακοινωθεί ως τις 28 Φεβρουαρίου.

Σκοποί και χαρακτηριστικά της παιδαγωγικής Φρενέ

Οι σκοποί και τα βασικά χαρακτηριστικά της παιδαγωγικής Φρενέ μπορούν να συνοψισθούν στα εξής σημεία: Το δημόσιο σχολείο πρέπει να είναι ελεύθερο, ανοικτό και δημοκρατικό. Σε αυτό:

α) τα δικαιώματα κάθε μαθητή/τριας είναι σεβαστά, ανεξάρτητα από την κοινωνική του θέση, την καταγωγή ή τη θρησκεία του,

β) βιώνεται η χαρά της πρωτοβουλίας, της ελεύθερης επιλογής, της δημιουργίας και του οράματος για τη βελτίωση της ζωής τους μέσα από τη μάθηση και την εργασία τους στο σχολείο,

γ) οι δάσκαλοι/ες και οι μαθητές/τριες συνεργάζονται για την ανάπτυξη της κριτικής συνείδησης των μαθητών/τριών, με απώτερο σκοπό την κοινωνική τους χειραφέτηση,

δ) η ελευθερία, η δημοκρατία, η συνεργασία, η αλληλεγγύη, η ισότητα και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα αναπτύσσονται καθημερινά στη σχολική ζωή όχι ως γνώση αλλά ως βίωμα και

ε) η τάξη και το σχολείο λειτουργούν ως κοινότητα. Μέσα στην τάξη-κοινότητα, αναπτύσσεται το δημοκρατικό πνεύμα και οι κοινοτικές αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της ισότητας για την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων, των φαινομένων της βίας και της σχολικής διαρροής.

Για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών, στο πλαίσιο του προγράμματος, θα αξιοποιηθούν παιδαγωγικές τεχνικές και εργαστήρια που αναπτύσσουν την ελεύθερη έκφραση, την επικοινωνία, την πρωτοβουλία, τον πολλαπλό γραμματισμό και την πολιτειότητα. Ενδεικτικά αναφέρονται:

α) το Τυπογραφείο: τα παιδιά εκδίδουν σχολικά έντυπα, εφημερίδα τάξης και «Μικρά Βιβλία» και γράφουν για να εκφραστούν, να επικοινωνήσουν, να διαβαστούν από πραγματικό κοινό,

β) ο Κινηματογράφος: οι μαθητές/τριες καλλιεργούν τον οπτικοακουστικό εγγραμματισμό και εκφράζουν τις ιδέες τους μέσα από την τέχνη, αναπτύσσουν τη φαντασία τους και δημιουργούν,

γ) η Διασχολική Αλληλογραφία και η Διαδικτυακή Επικοινωνία τάξεων: τα έργα των μαθητών/τριών έχουν πραγματικούς αποδέκτες, ξεπερνούν τα όρια της τάξης τους,

δ) η Βιβλιοθήκη: λειτουργεί ως κεντρικός και ζωτικός χώρος του σχολείου, με βιβλία από και για τους/τις μαθητές/τριες,

ε) τα Εργαστήρια Τέχνης (ζωγραφική, θέατρο, χορός): αναπτύσσουν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, την έκφραση των παιδιών,

στ) το Συμβούλιο (Συμβούλιο τάξης και Συμβούλιο σχολικής κοινότητας): είναι εργαλείο της τάξης και του σχολείου για την ανάπτυξη της πολιτειότητας, για την επίλυση προβλημάτων, την πειθαρχία και την πρόληψη κατά της βίας στο σχολείο

ζ) ο Σχολικός Συνεταιρισμός για την ανάπτυξη και ενίσχυση των δημιουργικών έργων και δράσεων