Ο Γιάννης Βαφειαδάκης είναι από το 2014 Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας και πρώην Πρόεδρος του Συλλόγου της Αθήνας. Έχοντας τη δική του διαδρομή, άνθρωπος με πολύχρονη εκπαιδευτική εμπειρία, γνώστης των αναγκών της Παιδείας, μας μιλάει για όλα. Για τις προκλήσεις του μέλλοντος, για τα προβλήματα των Φροντιστηρίων και τις παρεμβάσεις της Ο.Ε.Φ.Ε., για τα σχέδιά του.

Ας ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας από ένα πρόσφατο γεγονός. Η Ο.Ε.Φ.Ε. βραβεύτηκε με το Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία «Δεσμός με την κοινωνία» στο πλαίσιο των EDUCATION LEADERS AWARDS 2019. Πρόκειται για μια σημαντική διάκριση για τους Φροντιστές όλης της Ελλάδας. Ένα σχόλιο;

Η Βράβευση αυτή αποτελεί μεγάλη τιμή για την Ο.Ε.Φ.Ε. και για όλους τους Φροντιστές σ’ όλη την χώρα. Καταδεικνύει την συνεχή προσπάθεια για εξωστρέφεια και συνεργασία, για διεύρυνση του κοινωνικού μας ρόλου. Ξέρετε, οι Εκπαιδευτικοί Φροντιστές εκ του ρόλου μας στις τοπικές κοινωνίες ερχόμαστε σε άμεση επαφή με τους πολίτες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, ιδιαίτερα στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης. Αντιλαμβανόμαστε με αμεσότητα τα κοινωνικά, οικονομικά και άλλα προβλήματα της κοινωνίας.

Γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια η Ο.Ε.Φ.Ε. έχει προωθήσει σειρά πρωτοβουλιών κοινωνικής ευαισθησίας. Χαρακτηριστικά θα ήθελα να σας αναφέρω την υποστήριξη μαθητών. Με κοινωνική ευαισθησία και απόλυτη διακριτικότητα η Ο.Ε.Φ.Ε. αλλά και όλοι οι τοπικοί Σύλλογοι της Ομοσπονδίας, σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες έχουν θεσμοθετήσει την παροχή δωρεάν μαθημάτων σε μαθητές που οι οικογένειές τους πλήττονται από την κρίση. Ήδη σε πανελλήνιο επίπεδο ένας πολύ μεγάλος αριθμός μαθητών παρακολουθεί φροντιστηριακά μαθήματα χωρίς καμία επιβάρυνση, ενώ συνεχίζονται οι δράσεις σε όλη την ακριτική για την υποστήριξη μαθητών απομακρυσμένων περιοχών με τη μέθοδο της τηλεδιάσκεψης. Η παρέμβαση αυτή πήρε μια άλλη διάσταση σε συνεργασία με την οργάνωση «ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ » και την αμέριστη βοήθεια του ΣΚΑΙ για τη διετία 2015-2016.

Η ΟΕΦΕ σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης των κοινωνικών αντιθέσεων καταβάλλει συνεχώς προσπάθειες έτσι ώστε οι μαθητές όλων των κοινωνικών στρωμάτων και όλων των οικονομικών δυνατοτήτων να έχουν ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης και η μόρφωση να μην αποτελεί προνόμιο των οικονομικά ευκατάστατων μαθητών. Μ΄ αυτή την αντίληψη και πρακτική πορεύονται χιλιάδες Φροντιστήρια μέλη της Ο.Ε.Φ.Ε., στηρίζοντας την προσπάθεια χιλιάδων μαθητών για είσοδο στα Πανεπιστήμια.

Η ανιδιοτελής προσφορά των Φροντιστών επεκτείνεται μέσα από τις δράσεις της Ομοσπονδίας στηρίζοντας όχι μόνο τη Γνώση, αλλά και την Υγεία. Στο Συνέδριο της Ο.Ε.Φ.Ε. στην Πάτρα υπογράφηκε Σύμφωνο συνεργασίας της Ομοσπονδίας με το ΚΕΔΜΟΠ για την προσέλκυσηεθελοντών δοτών μυελού των οστών και την ένταξή τους στην Παγκόσμια Δεξαμενή Εθελοντών Μυελού των Οστών.

Η Ο.Ε.Φ.Ε έχει θεσμοθετήσει την οικονομική στήριξη σε αναγνωρισμένους για την κοινωνική προσφορά Φορείς και ΜΚΟ για την στήριξη της δραστηριότητάς τους, όπως στο «ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ» και το«ΠΑΙΔΙΚΟ ΧΩΡΙΟ SOS» της Θράκης. Το ίδιο επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και για άλλους φορείς.

Οι πρωτοβουλίες αυτές και άλλες αποτελούν δείγμα της εξωστρεφούς δράσης της ΟΕΦΕ, της κοινωνικής της ευαισθησίας και των δεσμών της με την κοινωνία. Θεωρούμε ότι η βράβευση της ΟΕΦΕ στο πλαίσιο των EDUCATION LEADERS AWARDS 2019 θα δώσει νέα ώθηση σε αυτές.

Ήδη έχουμε δει καταχωρήσεις και σποτ της Ο.Ε.Φ.Ε. στα social media στο πλαίσιο της καμπάνιας της για την υπεράσπιση του Νόμιμου Φροντιστηρίου. Πού στοχεύετε μ’ αυτή την καμπάνια;

Ζήσαμε και ζούμε την κρίση καθημερινά και ως επαγγελματίες που αντιμετωπίζουν την υπερφορολόγηση, αλλά και την αδυναμία του μέσου ελληνικού νοικοκυριού να ανταποκριθεί στις ανάγκες του. Δώσαμε και δίνουμε καθημερινά μάχη να σταθούμε στα πόδια μας. Φροντιστήρια έκλεισαν, άλλα δίνουν κυριολεκτικά μάχη επιβίωσης.

Σαν να μην έφταναν αυτά, συναντάμε ένα διαδεδομένο αθέμιτο ανταγωνισμό από όσους με «μαύρα» χρήματα κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα, ανάμεσά τους και δημόσιοι λειτουργοί. Όλα αυτά σε καθεστώς απουσίας ελέγχων και ατιμωρησίας στην οποία πρέπει να βάλουμε τέλος.

Δυστυχώς αντί η Πολιτεία να αντιμετωπίσει αυτή την παράνομη βιομηχανία μαύρου χρήματος, είχαμε πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας, δηλώσεις συγκάλυψης αυτής της παθογένειας που μας ανάγκασε να αντιδράσουμε, να καταγγείλουμε το απαράδεκτο των δηλώσεων .

Δεν μπορούμε επομένως να μείνουμε χωρίς να κάνουμε τίποτα. Η καμπάνια αυτή είναι ένα ακόμα βήμα στην προσπάθεια στήριξης των Φροντιστηρίων απέναντι σε έναν αθέμιτο ανταγωνισμό.

Επιτρέψτε μου σ’ αυτό το σημείο να επαναφέρω μια πρόταση της Ο.Ε.Φ.Ε.. Πρέπει να απασχολήσει την Πολιτεία ότι τα οξυμένα οικονομικά , κοινωνικά προβλήματα δημιουργούν αντικειμενικά προβλήματα κοινωνικού αποκλεισμού, αποφοίτων μειωμένων προσόντων σε μια άκρως ανταγωνιστική αγορά. Τα προβλήματα είναι πιο έντονα στα παιδιά των πιο λαϊκών οικογενειών με μεγάλα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας. Γι’ αυτό προτείνουμε την καθιέρωση Κουπονιού Εκπαίδευσης (Voucher) για την στήριξη από τα Φροντιστήρια παιδιών που δεν μπορούν να έχουν μια πρόσθετη στήριξη λόγω οικονομικών προβλημάτων.

Το Υπουργείο Παιδείας κατέληξε τελικά σε ένα νέο Εξεταστικό Σύστημα και ένα νέο τύπο λειτουργίας του Λυκείου. Ποια η άποψη της Ο.Ε.Φ.Ε για το νέο εξεταστικό, για το Σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ, για τις αλλαγές που έγιναν;

Καταρχάς θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κατά καιρούς ακούγαμε διάφορα για το Εξεταστικό, που λίγο αργότερα αναιρούνταν. Στα τελευταία χρόνια ζήσαμε μια ασάφεια που δεν βοηθούσε τους μαθητές και τις οικογένειές τους.

Ωστόσο, έχουμε σήμερα ένα νέο Εξεταστικό Σύστημα και αλλαγές στο Λύκειο που δεν παραπέμπουν σε κάτι σύγχρονο, κάτι νέο, αλλά μια επιστροφή με μικρές διαφοροποιήσεις στο Σύστημα των Δεσμών.

Τίθενται ταυτόχρονα θέματα προς απόδειξη, που διασφάλιζε το παλιό Σύστημα και εννοώ την διαφάνεια και αξιοκρατία που ήταν αδιαμφισβήτητα. Θα πρέπει να διασφαλιστούν και τώρα.

Εμείς πιστεύαμε και πιστεύουμε, ότι υπάρχει ανάγκη ο υποψήφιος να αξιολογείται περισσότερες φορές με εξετάσεις εθνικού επιπέδου απ’ ότι στο ισχύον σύστημα κατά την διάρκεια της φοίτησής του στο Λύκειο. Η εμπειρία έχει δείξει ότι αν ένας μαθητής αξιολογείται πολλές φορές μειώνεται η αξία της κάθε μίας, το σύστημα γίνεται δικαιότερο, ενώ μειώνεται και το άγχος του υποψηφίου. Για κανένα λόγο δεν πρέπει να προσμετρώνται οι προφορικοί βαθμοί στην πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση μιας και υπάρχουν κίνδυνοι διαπλοκής καθηγητών- μαθητών.

Ξέρετε κάτι; Η ίδια φιλοσοφία θα πρέπει να διαπνέει όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και όχι μόνο τον τρόπο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Σ’ όλες τις βαθμίδες χρειάζεται συνεχής αξιολόγηση μέσα από τεστ. Δεν είναι όμως μόνο αυτό το θέμα.

Τι εννοείτε; Σε τι αναφέρεστε;

Αναφέρομαι στην ανάγκη να τα δούμε όλα από την αρχή και να διαμορφώσουμε ένα συνολικό σύστημα εκπαίδευσης που να ανταποκρίνεται στην νέα εποχή, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του ψηφιακού-τεχνολογικού άλματος, της διαρθρωτικής οικονομικής κρίσης και των μεγάλων μεταναστευτικών ροών. Ζούμε ήδη στην εποχή της Τέταρτης Βιομηχανικής επανάστασης που θα αλλάξει συγκλονιστικά τα πάντα στην ζωή μας, που θα επιφέρει τεράστιες αλλαγές στο τι σημαίνει προσόντα, δεξιότητες, πρόσβαση στην εργασία για τους σημερινούς μαθητές. Αυτά πρέπει να δούμε ως κοινωνία, ώστε να αντιστοιχηθεί το σχολείο στις πραγματικές ανάγκες που δημιουργούνται. Εμείς εδώ, μοιάζουμε να διακατεχόμαστε από ένα ιδιόμορφο αυτισμό. Μιλάμε για το μέλλον με το βλέμμα στραμμένο στο παρελθόν. Το μέλλον ήδη ξεκίνησε και ο δημόσιος διάλογος είναι τόσο πίσω, μα τόσο πίσω.

Επίσης, συζητάμε και το Υπουργείο αυξάνει θεαματικά τον αριθμό εισακτέων πάνω στις εκλογές, βαφτίζει τα Τ.Ε.Ι. Πανεπιστήμια, δείχνει να είναι άλλα που την απασχολούν ενόψει Βουλευτικών Εκλογών. Σ’ αυτές τις κινήσεις υπάρχει ένας παραλογισμός. Γιατί για παράδειγμα χρειαζόταν να διπλασιαστούν οι μηχανικοί; Έχει μελετήσει κανείς τις ανάγκες της αγοράς, τις σχέσεις Πανεπιστημίων και πραγματικής Οικονομίας;

Ως Ο.Ε.Φ.Ε σε ένα συνεχή διάλογο τόσο εσωτερικό, όσο και με την κοινωνία ώστε να δούμε και πώς θα προωθηθούν πιο συλλογικά και αποτελεσματικά τα προβλήματα του κλάδου, αλλά και πώς θα κοιτάξουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος, προκλήσεις για την χώρα, την Παιδεία, το Φροντιστήριο του παρόντος και του μέλλοντος ως συστατικό στοιχείου του εκπαιδευτικού συστήματος.

Υπερασπιζόμαστε το νόμιμο Φροντιστήριο απέναντι στη βιομηχανία μαύρου χρήματος των ιδιαιτέρων, που καλύπτει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου

Η Ο.Ε.Φ.Ε έχει προβάλει κατ’ επανάληψη μια σειρά προβλημάτων όπως το θέμα της λειτουργίας των Φροντιστηρίων και τις Κυριακές, τις διαδικασίες αδειοδότησης των Φροντιστηρίων κ.ά. Μας δίνετε μια εικόνα των θεμάτων αυτών;

Λυπάμαι που θα το πω, αλλά νιώθω ότι δίνουμε μάχη για το αυτονόητο και ιδεοληψίες εμποδίζουν την επίλυση θεμάτων. Για παράδειγμα, πράγματι απαγορεύεται η λειτουργία των Φροντιστηρίων τις Κυριακές ακόμα και για να διοργανώσουν διαγωνίσματα ή να καλέσουν γονείς για μια ενημέρωση.

Ποιο σοβαρό επιχείρημα μπορεί να εμποδίσει την επίλυση του θέματος από χθες; Πιστεύω ότι είναι ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να έχει λυθεί από χθες.

Δεν είναι όμως μόνο το θέμα των Κυριακών. Έχει γεμίσει η χώρα Οικοδιδασκαλεία. Χρειάζεται κατάργηση κάθε άδειας Οικοδιδασκαλίας. Ζητάμε αντιμετώπιση της εκπαιδευτικής παραοικονομίας στον χώρο των ιδιαιτέρων μαθημάτων από επίορκους εκπαιδευτικούς του κρατικού σχολείου ή από παράνομους ιδιώτες, όπως ανέφερα και πριν. Να χαρακτηριστούν ως Οικοδιδάσκαλοι όσοι παραδίδουν κατ’ οίκον μαθήματα και όχι όσοι στεγάζονται σε επαγγελματικό χώρο και διδάσκουν σε επαγγελματικό χώρο και διδάσκουν σε ομάδες μαθητών διαφημίζοντας ταυτόχρονα την επιχείρησή τους. Αυτοί πρέπει να εκδίδουν άδεια Φροντιστηρίου. Να αδειοδοτηθούν όλοι οι οικοδιδάσκαλοι από τον ΕΟΠΠΕΠ και να δημιουργηθεί Δημόσιο Μητρώο, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους γονείς να ελέγχουν ποιοι είναι αδειοδοτημένοι και ποιο είναι το γνωστικό αντικείμενό τους.

Ζητάμε την καθιέρωση της δυνατότητας επέκτασης των αδειών των Φροντιστηρίων και για τη Υποστηρικτική Διδασκαλία μαθητών Δημοτικού. Είναι η μόνη θεσμικά και εκπαιδευτικά ορθή λύση που μπορεί να βάλει ένα τέλος σ’ όλη την κατάσταση που κυριαρχεί σήμερα και χαρακτηρίζεται από ανομία, έλλειψη κάθε ελέγχου, φοροδιαφυγή. Αυτή τη θέση την δέχονται πια άνθρωποι από όλο το πολιτικό φάσμα. Ποιες δυνάμεις άραγε εμποδίζουν την ηγεσία του Υπουργείου να προωθήσει γενναίες πρωτοβουλίες, οφθαλμοφανώς δίκαιες λύσεις;

Πρόκειται για θέματα που έπρεπε ήδη να έχουν λυθεί κι όμως δεν έχουν λυθεί. Και υπάρχουν κι άλλα. Ταυτόχρονα χρειάζεται απλοποίηση όσο γίνεται περισσότερο των υπαρχουσών διαδικασιών για τις αδειοδοτήσεις των αδειών των Φροντιστηρίων. Για παράδειγμα, τι λογική έχει να γίνεται ανανέωση της άδειας κάθε δυο χρόνια; Σε ποιον άλλο κλάδο γίνεται αυτό; Εμείς ζητάμε να γίνεται ανανέωση κάθε πέντε χρόνια.

Η αποφυγή γραφειοκρατικών διαδικασιών για την συγκέντρωση επικαλυπτόμενων ουσιαστικά στοιχείων μπορεί πια να γίνει από την πρόοδο της Τεχνολογίας και μόνο. Για παράδειγμα, η Φορολογική και Ασφαλιστική Ενημερότητα μπορεί να εκδίδεται κατευθείαν από την Εφορία και το Ταμείο. Επίσης και στην πλατφόρμα που δραστηριοποιείται από το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου μια σειρά από στοιχεία που ζητούνται υπάρχουν στο ΕΡΓΑΝΗ και δεν υπάρχει λόγος νέας  συγκέντρωσης. Νομίζω ότι πρόκειται πια για απλές υποθέσεις.

Όχι μόνο δεν ζητάμε «διευκολύνσεις» , αλλά είμαστε εμείς που ζητάμε σαφή μέτρα και αυστηρές ποινές κατά όσων παραβιάζουν τους κανόνες ανταγωνισμού. Χρειάζεται άμεση επικαιροποίηση του Αρχείου του ΕΟΠΠΕΠ και στην βάση αυτού να υπάρχει δραστική αντιμετώπιση όσων ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα χωρίς να είναι καταγεγραμμένοι στο Αρχείο. Να είναι σαφής η ημερομηνία λήξης των αδειών Φροντιστηρίων. Είναι αναγκαία η αυστηροποίηση των ποινών και η σαφής διαδικασία ελέγχω για την αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος ανταγωνισμού που πρέπει να αντιμετωπιστεί δραστικά. Έχουμε καταθέσει αυτές τις προτάσεις ήδη.

Κύριε Βαφειαδάκη, συμπληρώσατε ήδη 5 χρόνια στην Προεδρία της Ο.Ε.Φ.Ε. Ποιοι ήταν οι στόχοι σας αυτά τα χρόνια για τον ρόλο της Ο.Ε.Φ.Ε.; Στο τέλος Ιουνίου πραγματοποιούνται οι εκλογές για τη νέα ηγεσία, το νέο Δ.Σ. και τον νέο Πρόεδρο της Ο.Ε.Φ.Ε. Θα είστε υποψήφιος;

Σ’ αυτά τα χρόνια εργαστήκαμε σκληρά για να κάνουμε την Ομοσπονδία μας πιο μαζική και ανοικτή, πιο δυναμική και παρεμβατική, πιο δημοκρατική, πιο χρήσιμη για τους χιλιάδες φροντιστές σ’ όλη την Ελλάδα. Πορευτήκαμε πάντα πιστεύοντας ότι το μεγάλο μας όπλο είναι η ενότητα του κλάδου μας και η δραστηριοποίησή του, η ανάδειξη του ρόλου της Ο.Ε.Φ.Ε. ως φορέα διεκδίκησης λύσεων για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα Φροντιστήρια, αλλά και ως φορέα σύγχρονων απόψεων για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του Εκπαιδευτικού Συστήματος στην πατρίδα μας.

Γι’ αυτό και καταφέραμε πολλά, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του Φ.Π.Α. που αποφεύχθηκε η επιβολή του, ενώ κατοχυρώσαμε την Ο.Ε.Φ.Ε. ως κεντρικού ρόλου Οργάνωση. Αναφέρω ενδεικτικά τις παρεμβάσεις μας προς το Υπουργείο Παιδείας, τις προτάσεις που καταθέσαμε στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, αλλά και την συνάντησή μας με αντιπροσωπεία του ΟΟΣΑ όπου ανταλλάξαμε απόψεις για την αναβάθμιση του Εκπαιδευτικού Συστήματος στην πατρίδα μας. Στελέχη μας διαδραματίζουν σήμερα πρωταγωνιστικό ρόλο σε σειρά Επιμελητηρίων.

Ταυτόχρονα, αναβαθμίσαμε τον θεσμό των Σεμιναρίων Διδακτικής, προετοιμάζουμε την πλατφόρμα oefe on cloud που θα δώσει την δυνατότητα σε κάθε φροντιστήριο και μαθητή να αξιολογείται και να αυτοαξιολογείται, ενώ στα χρόνια της κρίσης πήραμε πρωτοβουλίες κοινωνικής ευαισθησίας, στις οποίες αναφέρθηκα.

Αυτή η πορεία πρέπει να συνεχιστεί και να διευρυνθεί ακόμα περισσότερο. Γι’ αυτό αισθάνομαι την ευθύνη απέναντι στον κλάδο να συνεχίσω. Ναι, θα είμαι υποψήφιος και θεωρώ ότι η μεγάλη πλειοψηφία θα εκτιμήσει το έργο που παραγάγαμε, θα επιλέξει την συνέχιση με μεγαλύτερη ορμή, με ανθρώπους που έδειξαν ότι ξέρουν, θέλουν και μπορούν.